هیستروسالپنگوگرافی چیست؟

زایمان یکی از بزرگترین شادی های زندگی برای هر زنی است. کافی است این مساله را از کسانی که به تازگی صاحب فرزند شده اند بپرسید تا ببینید که آنها با چه اشتیاقی این احساس را تأیید می کنند. احساس نگه داشتن یک نوزاد برای اولین بار در آغوش شما واقعا شگفت انگیز است. خوشحالی عمیق عبارتی است که به بهترین وجه توصیف آن لحظه های حساس است.

متأسفانه، برخی از زوج ها هستند که این شادی را تجربه نمی کنند. آنها حتی پس از تلاش مکرر قادر به بارداری نیستند. دلایل ناباروری بسیار است، اما درمان نازایی نیز وجود دارد. یکی از گزینه های درمانی آزمایش و تزریق HSG است. اگر می خواهید باردار شوید اما تلاش های شما تا کنون بی نتیجه بوده، شاید این راهکار برای شما مفید باشد.

هیستروسالپنگوگرافی چیست؟

روشی است که از اشعه ایکس برای بررسی رحم یک زن و بررسی لوله های فالوپ استفاده می شود. این روش اشعه ایکس با استفاده از مواد کنتراست از طریق دهانه رحم از داخل رحم عکسبرداری می کند. کل روش کمتر از 10 دقیقه طول می کشد و هیچ نگرانی وجود ندارد.

آیا می توانید بعد از آزمایش هیستروسالپنگوگرافی باردار شوید؟

 

در آزمایش HSG، یک رنگ، معمولاً ید، از طریق دهانه رحم به رحم زن تزریق می شود و سپس تصاویر اشعه ایکس گرفته می شود. رنگ به لوله های فالوپ می رسد و تصاویر واضح تری را به پزشک ارائه می دهد. این امر آنها را قادر می سازد تا علت ناباروری را با دقت بیشتری مشخص کنند. اگر در لوله ها آسیب دیده یا انسداد وجود داشته باشد، در تصاویر گرفته شده ظاهر می شود. این امر باعث می شود تا علت نازایی را راحت تر کشف شود و در نتیجه درمان نیز بهتر انجام شود.

در حالی که آزمایش HSG در درجه اول برای اهداف تشخیصی است، مشاهده شده که احتمال بارداری به طور طبیعی در زنان نابارور را افزایش می دهد. اعتقاد بر این است که میزان بارداری بعد از آزمایش HSG حدود 2 تا 3 برابر بیشتر از زنانی است که قبلاً این آزمایش را انجام نداده اند. این آزمایش خود درمانی برای ناباروری نیست. این کار فقط برای درک دلایل ناباروری انجام می شود. اما بسیاری از خانمها پس از انجام این آزمایش باردار می شوند. دلایل این رخداد مشخص نیست. از این رو، بارداری پس از انجام آزمایش HSG ممکن است یک تصادف باشد. همچنین ممکن است به دلایل ناشناخته در روند انجام آزمون باشد. در حالی که آزمایشات HSG به هیچ وجه درمانی برای ناباروری نیست، زنان نابارور بعد از انجام این آزمایش احتمال بارداری بیشتری دارند. بنابراین، قطعاً ارزش انجام دادن را دارد.

 

آمادگی لازم برای انجام هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم):

 

اگر سابقه آلرژی به رنگ اشعه ایکس را دارید و یا اگر اخیرا در حفره لگنی دچار عفونت شده اید، پزشک خود را مطلع سازید.

اگر احتمال بارداری وجود دارد پزشک خود را در جریان قرار دهید.

اگر پریودهای شما منظم است ترتیبی دهید تا آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم در هفته بعد از پایان پریود انجام شود.

برخی پزشکان قبل از انجام هیستروسالپنگوگرافی یا Hysterosalpingogram تست هایی را به منظور بررسی عفونت لگنی انجام خواهند داد.

برخی پزشکان توصیه می کنند تا قبل از انجام آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم از آنتی بیوتیک استفاده شود. در صورتی که رویکرد پزشک چنین باشد، داروهای آنتی بیوتیک را برای شما تجویز خواهد کرد.

شما برای انجام آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم باید رضایت نامه ای را امضا کنید.

 

مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم):

 

عکس رنگی رحم توسط رادیولوژیست انجام می شود و به طور متوسط حدود 30 تا 10 دقیقه به طول می‌انجامد. این روش معمولاً به صورت سرپایی و مانند معاینه زنان انجام می‌شود. بیمار در حالی که به پشت بر روی تخت معاینه دراز کشیده است، زانوهای خود را خم کرده و یا پاهای خود را بر روی رکاب قرار می‌دهد. سپس یک اسپکولوم (وسیله‌ای برای معاینه داخلی زنان) به داخل واژن بیمار وارد می‌شود. دهانه رحم بیمار تمیز شده و یک کاتتر HSG به داخل دهانه رحم وارد می‌شود و سپس لوله ای بسیار ظریف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از این طریق ماده حاجب را به درون رحم و لوله های رحمی تزریق نماید.

به‌ طور طبیعی ماده حاجب باید رحم و لوله های رحمی را پر نماید یعنی هنگامی که در رحم و لوله ها هیچ‌گونه انسداد و مشکلی وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزریق، فضای داخل رحم و لوله ها را به طور یکنواخت پر خواهد کرد. ولی در هنگام وجود مشکل و انسداد لوله ای ماده حاجب نمی تواند تمام فضای داخل رحم و لوله ها را پر نماید.بعد از تزریق، از رحم عکس‌برداری می شود. پزشک با بررسی عکس ها می‌ تواند وضعیت رحم و لوله های رحمی را ارزیابی نماید.

به‌ دلیل انقباض عضلات رحم و احساس دردی که به‌ خصوص در زمان تزریق ماده حاجب دارند، در مواردی که لوله های رحمی مسدود است، درد بیشتری احساس می شود. مصرف داروهای مسکن مانند ایبوبروفن می تواند در تسکین درد و ناراحتی موثر باشد. لذا ممکن است 60 تا 30 دقیقه قبل از انجام عکس رنگی، یک داروی مسکن برای بیمار تجویز شود. به‌ طور کلی بسیاری از زنان در حین هیستروسالپنگوگرافی مشکلی نخواهند داشت اما ممکن است مدتی پس از آن احساس درد و ناراحتی نمایند، بنابراین بهتر است در روز گرفتن عکس رنگی از رحم، یک نفر آنها را همراهی نماید.

در برخی موارد تصاویر اشعه ایکس روز بعد گرفته می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ زخمی در اطراف تخمدان وجود ندارد. هنگامی که مراحل تصویربرداری به پایان رسید، کاتتر از بدن خارج شده و بیمار می‌تواند بنشیند.

کاربرد هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم):

 

عکس رنگی از رحم به رادیولوژیست اجازه می‌دهد تا شکل و ساختار رحم، باز بودن لوله‌های فالوپ و هر گونه ‌زخم در رحم یا حفره صفاق (شکمی) را مشاهده و بررسی کند. این روش همچنین برای بررسی سقط مکرر که ناشی از ناهنجاری‌های مادرزادی و یا اکتسابی رحم است، استفاده می‌شود.

همچنین عکس رنگی رحم به منظور تشخیص وجود و شدت اختلالاتی مانند موارد زیر انجام می‌شود:

تومور و سرطان رحم

چسبندگی رحم

فیبروم رحم

علاوه بر این، عکس رنگی از رحم به منظور بررسی باز بودن لوله‌های رحم و نظارت بر اثرات جراحی انسداد لوله‌های رحم استفاده می‌شود، از جمله:

انسداد لوله‌های رحم به علت عفونت یا زخم

بستن لوله رحم

بسته شدن لوله‌های رحم با روش عقیم سازی و عقیم سازی معکوس

بازکردن مجدد لوله‌های رحم پس از عقیم سازی یا انسداد وابسته به بیماری

 

مزایای هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم):

 

این روش با حداقل تهاجم و عوارض نادر همراه است.

مدت زمان انجام این روش نسبتاً کوتاه است و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص انواع اختلالاتی که باعث ناباروری و یا مشکلات سقط جنین می‌شود، فراهم کند.

گاهی اوقات این روش می‌تواند انسداد لوله‌های فالوپ را برطرف ساخته و به بیمار امکان بارداری بدهد.

بعد از آزمایش اشعه ایکس هیچ‌گونه آثار تابش اشعه در بدن بیمار باقی نمی‌ماند.

اشعه ایکس معمولاً هیچ عوارض جانبی در محدوده تشخیصی برای این آزمایش به همراه ندارد.

 

عوارض هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)

 

معمولاً این روش عوارضی ندارد ولی عوارض نادر آن شامل:

درد گذرا

عفونت

لکه‌بینی و یا خونریزی

 

سوالات متداول از هستروسالپنگوگرافی

 

1. آیا اشعه ایکس می تواند روی تخمک ها اثر بگذارد؟

اشعه ایکس به هیچ وجه روی تخمک ها اثری نمی گذارد، زیرا تخمک ها همیشه در حالت بلوغ قبل از لقاح قرار دارند. وقتی عمل با اشعه ایکس انجام می شود، اشعه بسیار کمتری وجود دارد که از بدن زن عبور می کند و به هیچ وجه به تخمک آسیب نمی رساند. همچنین به جنین در حال رشد نیز آسیب نمی رساند.

 

2. آیا رنگ می تواند به تخمک ها، رویان یا جنین آسیب برساند؟

اگر در دوران بارداری تزریق انجام شود، ممکن است رنگ به جنین آسیب برساند. اما به هیچ وجه به تخمک یا رویان صدمه نمی زند.

 

3. چرا آزمایش HSG شانس بارداری را افزایش می دهد؟

منظور از تزریق یک رنگ به داخل رحم زن برای روشن تر شدن اشعه X یا گرفتن تصاویر از رحم زن و لوله های فالوپ است، اما حتی می تواند به لقاح کمک کند. هنگامی که رنگ به لوله های فالوپ منتقل می شود، هرگونه انسداد موجود در مسیر را از بین می برد و راه رسیدن اسپرم را به لوله های فالوپی باز می کند. به این‌عمل شستشوی لوله گفته می شود و می تواند به افزایش بارداری کمک کند. اگرچه در لاپاراسكوپي شستشوی لوله ها انجام می شود اما سخت تر است و انجام آن در طول تست HSG راحت تر انجام می شود و گاهی اوقات، هرگونه انسداد مربوط به ناباروری را از بین می برد.

 

4. چه مدت طول می کشد تا بعد از آزمایش HSG باردار شوید؟

تا سه ماه پس از انجام آزمایش احتمال بارداری حدود 25 درصد افزایش می یابد. بنابراین، زوج ها باید 3 ماه پس از انجام آزمایش، برای بارداری تلاش کنند. اگرچه این آزمایش به بیشتر زنان در بارداری کمک می کند، اما درمانی برای ناباروری نیست. اگر حتی بعد از روزها و ماه‌ها تلاش نتیجه ای نگرفتید، باید با پزشک معاینه كنید.

از آنجا که رنگ تزریقی به پاکسازی انسداد داخل رحم کمک می کند، مسیری آسان تر را برای رسیدن اسپرم به تخمدان ایجاد می کند، در نتیجه شانس بارداری را افزایش می دهد. بنابراین شستشوی لوله ها قطعاً برای زوجینی که در حال باردار شدن هستند، یک کار مفید است. شما می توانید این آزمایش را در نظر بگیرید اما گزینه های دیگر را نیز امتحان کنید. تست HSG به عنوان ابزار تشخیصی برای کمک به پزشکان در درک مشکل در یک زن است و آنها می توانند یا نمی توانند منجر به بارداری شوند. اگر بعد از انجام این آزمایش باردار نشدید، امید خود را از دست ندهید.

 

شما می‌توانید برای خرید دستگاه هیستروسالپنگوگرافی (HSG) از فروشگاه اینترنتی می مد با کارشناسان فروش ما به صورت تلفنی یا آنلاین در شبکه‌های اجتماعی در ارتباط باشید.